Op deze site licht ik regelmatig in detail onderdelen toe van een strategie die ook wel indexbeleggen genoemd wordt. Zelf ben ik overtuigd van deze strategie en zie ik voor de particuliere belegger weinig reden om voor een actieve strategie te kiezen. Een duidelijke uiteenzetting van wat indexbeleggen in de basis is, heb ik nog niet gegeven. Dus bij deze, wat is indexbeleggen en wat zijn de voordelen?
Actief versus passief
Beleggingsstrategieën kan je indelen in twee categorieën, actief en passief. Bij actief beleggen probeer je andere beleggers te slim af te zijn en daardoor beter te presteren dan alle beleggers tezamen, de markt. Bij passief beleggen probeer je de markt te volgen door bijvoorbeeld in een breed gespreide index (een verzameling van bijvoorbeeld aandelen van bedrijven) te beleggen, je beoogt hierbij het rendement te krijgen dat de beleggers in aandelen als collectief behalen.
In principe is passief beleggen alleen het niet actief handelen en indexbeleggen enkel het nabootsen van een index door een representatief deel of alle effecten in de betreffende index aan te kopen. De casus voor actief beleggen is lastig te maken, hoewel de marketingmachine van actieve beleggingsaanbieders nog altijd volle toeren draait. Hier heb ik dit eerder uitgelegd. Uit de SPIVA scorecards blijkt dat actieve beleggingsfondsen op de lange termijn in alle beleggingscategorieën en over de hele wereld in zo’n 80% van de gevallen verslagen worden door de passieve beleggingsfondsen die enkel de index proberen te volgen. Een actieve belegger maakt vaak hoge kosten om zijn strategie uit te voeren, terwijl de passieve indexbelegger eenmalig een gespreide portefeuille aankoopt en deze tegen lage kosten vasthoudt.
Op de aandelenmarkt kan je een aandeel alleen kopen als je een verkoper voor dat aandeel kunt vinden en vice versa. Als jij actief belegt en de markt verslaat, staat aan de andere kant van jouw transacties een actieve belegger die verliest. Vóór kosten is het rendement van actieve beleggers als groep gelijk aan dat van de markt. In een markt vol professionele beleggers, denk je dat jouw strategie beter is? Voor de meeste particuliere beleggers geldt dat actief beleggen tot ondergemiddelde resultaten leidt doordat de strategie toch slecht uitpakt of erg hoge kosten heeft. Het rendement dat met indexbeleggen te behalen is, is veelal een gulden middenweg waarmee je ongeveer 80% van de beleggers verslaat. Waardoor? Juist, door te kiezen voor ‘gemiddeld’.
Voordelen van indexbeleggen
Indexbeleggen is eenvoudig. Je kunt met behulp van één of een paar fondsen klaar zijn, waardoor je jouw kostbare tijd kan besteden aan zaken die jou meer interesseren. Je hoeft geen kennis te hebben van de onderliggende bedrijven terwijl je inschat of ze juist geprijsd zijn, hoeft niet elke dag de koersen in de gaten te houden en kunt de strategie dus simpel zelf uitvoeren.
Indexfondsen bieden brede spreiding. Stel je wilt net als ik beleggen in de wereldwijde aandelenmarkt. Bedrijven streven ernaar meer winst te maken voor de eigenaars van het bedrijf, de aandeelhouders, waardoor de aandelen op termijn meer waard worden. Nu kun je besluiten zelf aandelen uit te kiezen, maar wanneer je niet genoeg spreidt, kan een faillissement van één bedrijf een desastreus effect hebben op jouw resultaat. Met een wereldwijd indexfonds kan je in honderden of duizenden bedrijven in verschillende landen en sectoren wereldwijd investeren tegen lage kosten.
De lage kosten zorgen ervoor dat je meer geld overhoudt aan het einde van de rit. Elke euro die aan kosten opgaat, kan niet geïnvesteerd worden om voor je te groeien. Stel je koopt met de hoop om over 25 jaar iets eerder met pensioen te kunnen voor 10.000 euro een indexfonds dat 0,50% aan jaarlijkse kosten rekent. Behaal je 5% rendement, dan ben je na 25 jaar ongeveer 17% van jouw rendement kwijt aan kosten. Had je 1,50% aan kosten betaald, was je na 25 jaar al 44% van jouw rendement kwijt. In euro’s: vóór kosten maak je zo’n 25.000 euro winst op jouw belegging, waarvan je bij 0,50% aan kosten ongeveer 6.000 euro meer overhoudt dan bij 1,50% aan kosten. Geld waar je waarschijnlijk een betere bestemming voor weet dan in de handen van de aanbieder van jouw beleggingsfonds.
Een indexfonds is goed te overzien en betrouwbaar. Bij actieve fondsen loop je het risico dat een goede fondsmanager opstapt, zijn gave (of geluk) verliest of dat het fonds van de voorgestelde strategie afwijkt. De tijd die je belegd wilt zijn, is waarschijnlijk langer dan een fondsmanager zijn strategie of fonds trouw zal blijven. Bij een indexfonds probeert de manager enkel zo dicht mogelijk bij de index te blijven en hoeft deze de portefeuille alleen aan te passen wanneer de index aangepast wordt.
Al met al is het geen verrassing dat de wereld langzaam maar zeker overstapt op het indexbeleggen. Zelfs de legendarische actieve belegger Warren Buffett realiseert zich dat voor de gemiddelde mens breed gespreide indexfondsen de uitkomst zijn en heeft ertoe besloten dat bij zijn overlijden het deel van zijn erfenis dat naar zijn vrouw gaat voor het grootste deel in een breed gespreid aandelenfonds geïnvesteerd zal worden.
Hoe kijk jij tegen het indexbeleggen aan? Of heb je nog vragen? Laat het me weten in de reacties hieronder.
De informatie in dit stuk reflecteert mijn persoonlijke mening en bevindingen. Als je fouten aantreft of suggesties hebt, hoor ik die graag. Dit is niet bedoeld als beleggings- of belastingadvies of een aansporing tot aankoop van bepaalde effecten. Zie voor meer informatie de disclaimer.
Beste Mick,
Ik ben o.a. na het lezen van deze blog, vorig jaar begonnen met beleggen in ETF’s (via DeGiro). In de fondsen VXUS en VTI. Nu heb ik twee vragen:
1) stel dat ik overweeg om S&P500 / VOO erbij te nemen….focus ik dan niet veel te veel op de U.S. Market?
2) ik begrijp het volgende mechanisme niet: in november stegen de koersen van de fondsen torenhoog. Puur hypothetisch, maar voor het voorbeeld: ik had bijvoorbeeld 750 euro winst op mijn portefeuille. Nu zie ik afgelopen week het onderstaande bericht:
http://www.ad.nl/economie/dow-jones-sluit-hoger-dan-ooit-ook-in-nederland-profiteren-we~aadded23/
Hoe kan het dan zo zijn, dat ik in november zo’n 750,- winst zou hebben behaald (bij verkoop), maar de huidige winst rond de 250,- schommelt? In de tussentijd heb ik een aantal keer bijgekocht. Als het rendement gelijk zou blijven of zou groeien, had ik per saldo meer winst moeten hebben behaald.
DIT mechanisme begrijp ik wel. Ik kan het alleen niet rijmen met de berichtgeving.
Of denk ik helemaal verkeerd? Alvast bedankt!
groet,
JaK
Ha JaK,
Dank voor je reactie en je vragen.
1) Met VTI beleg je in vrijwel alle beursgenoteerde (liquide) aandelen op de Amerikaanse beurzen. Als je de VOO ETF erbij zou nemen, ben je overwogen in de bedrijven die in de S&P500 zitten. Je legt dan dus een hogere focus op de VS dan de VS in de wereldwijde aandelenmarkt inneemt. Als dat een onderbouwde keuze van je is, is dat te overwegen (al zou ik dan eerder relatief meer van VTI kopen vanwege de bredere spreiding). Persoonlijk zie ik geen redenen om de Amerikaanse aandelenmarkt een hogere weging te geven dan bijvoorbeeld de Europese, ik beleg dus volgens de verdeling van de wereldwijde aandelenmarkt.
2) Dat zou kunnen komen door de wisselkoersen. In november stonden de Amerikaanse beurzen en de Amerikaanse dollar nog hoog. De laatste maanden is de euro aan een flinke opmars bezig geweest. De effecten die in dollar genoteerd staan, zijn hierdoor in euro’s relatief minder waard geworden, ook al zijn de beurzen in hun eigen valuta nauwelijks van hun plek gekomen. Daarnaast is de Dow Jones niet echt een mooie index, zo zitten er slechts 30 aandelen in die index en krijgen ze een weging naargelang hun prijs. Alsof de prijs iets zou moeten uitmaken in hoe groot deel het van je portefeuille zou moeten zijn. De Dow Jones is dus niet per se een goede graadmeter voor de Amerikaanse aandelenmarkten, laat staan de wereldwijde. Net zoals de AEX met 25 Nederlandse bedrijven geen goede graadmeter is voor de wereldwijde aandelenmarkt. Ook kan het zijn dat je op ongelukkige momenten hebt bijgekocht (je belegt immers wereldwijd en niet alleen in de Amerikaanse aandelen), waardoor je rendement lager is geworden.
Hoop dat dit een en ander verduidelijkt.
Vriendelijke groet,
Mick
Dankjewel!
VXUS staat in dollars genoteerd. Stel ik stort euro’s in mijn deGiro account. En wil van dat bedrag VXUS kopen. Moet ik die dan eerst omzetten naar dollars of doet deGiro dat automatisch?
Ha Erik,
Dank voor je reactie. Of dat gebeurt, hangt af van je instellingen. Als je AutoFX hebt aanstaan, zet DeGiro je euro’s automatisch om naar dollars. De kosten voor de valutaconversie (0,10%) zit in de koers verwerkt. Als je AutoFX niet hebt aanstaan, moet je zelf je euro’s eerst omzetten voordat je de transactie kunt doen.
Vriendelijke groet,
Mick
Ha super bedankt. Ik zie nu ook waarom ik er niet uit kwam. Wel nuttig om te weten om zo zelf het een en ander door te berekenen.
Beste Mick,
Wellicht een ‘domme’ vraag, maar ik kom niet uit die berekening “Stel je koopt met de hoop om over 25 jaar iets eerder met pensioen te kunnen voor 10.000 euro een indexfonds dat 0,50% aan jaarlijkse kosten rekent. Behaal je 5% rendement, dan ben je na 25 jaar ongeveer 17% van jouw rendement kwijt aan kosten”. Kun je die toelichten?
Groet,
MMF
Hi MMF,
Zeker geen domme vraag, goed dat je eerst checkt of wat ik zeg wel klopt. Als je 10.000 euro hebt en dat voor 25 jaar wegzet tegen 5% per jaar met 0,5% kosten, kom je op 10.000x(1,05-0,005)^25=30.054,34 euro uit. Als je geen kosten hebt, kom je op 10.000×1,05^25=33.863,55 euro uit. In de eerste situatie is je rendement 30.054,34-10.000=20.054,34 euro, in de tweede situatie (zonder kosten) 33.863,55-10.000=23.863,55 euro rendement. Bij 0,5% kosten heb je dus 23.863,55-20.054,34=3.809,21 minder rendement, wat op 3.809,21/23.863,55×100=15,96% verlies van rendement uit komt.
Volgens mij heb ik destijds deze tool van Vanguard gebruikt voor dit artikel, weet niet precies hoe ze op +-0,6% meer rendementsverlies uitkomen, maar kan best iets van afronding zijn. Punt dat ik probeerde te maken is in ieder geval dat kosten flink van je rendement op de lange termijn eten en dat je die dus het beste zo laag mogelijk kunt houden.
Hartelijke groet,
Mick
Hallo Mick. Ik ben een tijdje geleden geïnteresseerd geraakt in etf’s. Voornamelijk in vanguard etf, omdat deze het goed doen en lage kosten heeft. Maar ik weet hier eigenlijk niet zoveel van af. En ik zit met behoorlijk veel vragen. Zijn dit goede etfs. En deze kun je op de Europese en Amerikaanse beurzen kopen. Zit hier nog een verschil in? Tevens heb je ook Nederlandse etf’s. Zoals van Think. Zijn dit ook goede etf’s en zijn deze goed verhandelbaar?
Wat is jou mening hierover?
Ha Frank,
Dank voor je bericht, het is goed om veel vragen te hebben en die ook te beantwoorden voordat je ergens in belegt. Vanguard is naar mijn mening een zeer goede fondsenaanbieder, maar ze hebben ook fondsen in hun aanbod die ik niet zou kopen. Zelf beleg ik in de op de Amerikaanse beurzen verhandelde Vanguard Total Stock Market ETF (VTI) en de Vanguard Total International Stock ETF (VXUS) en heb ik hiermee wereldwijde spreiding in aandelen tegen lage kosten.
De Amerikaanse fondsen kunnen wat beter zijn qua dividendbelasting, doordat ze geen Amerikaanse dividendbelasting betalen op Amerikaans dividend. Een Europees fonds zal wel Amerikaanse dividendbelasting betalen op dividend dat het uit de VS ontvangt en kan hierdoor duurder voor je uitpakken. Meer over deze ‘dividendlekkage’ heb ik hier toegelicht. Wat Nederlandse indexfondsen betreft, heb ik hier een stukje geschreven. Het is lastig om te zeggen of Europese ETF’s beter zijn dan de Amerikaanse of Nederlandse, dat is voor een groot deel afhankelijk van je persoonlijke situatie en je beleggingsplan. Over verhandelbaarheid hoef je je bij ETF’s over het algemeen geen zorgen te maken, ze worden net als aandelen verhandeld op de beurzen waarbij zogenoemde market makers ervoor zorgen dat handel in de ETF mogelijk is en de prijsvorming efficiënt verloopt.
Hopelijk heb je hier iets aan, maar laat het gerust weten als je nog vragen hebt!
Vriendelijke groet,
Mick
Ik ben kort geleden begonnen met beleggen. Met stock picking heb ik binnen een paar maanden een heel aardig rendement gehaald (20%). Ik geloof echter dat dit beginnersgeluk was. Mijn rendement is inmiddels hard op weg naar halveren… Na een initiële waanvoorstelling dat ik de markt wel doorgrondde (met 0,0 kennis van zaken) ;-), kwam ik tot het inzicht dat ik beter niet mijn vermogen niet in twee aandelen moest investeren.
Aanvankelijk wilde ik het uitbesteden aan het vermogensbeheerder, later leken mij oplossingen zoals Robeco One of NN mixfonds van Fitvermogen mij meer geschikt. Nu ben ik een paar weken in de ban van indexbeleggen. Ben er veel over aan het lezen waar jouw site erg bij helpt. Nu heb ik wel een fundamentele vraag daarover.
De kracht van indexbeleggen is dat je passief belegt en niet probeert te handelen op elke schommeling (met bijbehorende transactiekosten). Maar mijn vraag is hoe ver je dit moet door trekken. Doe je er niet verstandig aan om enigzins macro-economische ontwikkelingen mee te nemen? Een voorbeeld: stel je belegt in VTI en VXUS, beide 50%. De afgelopen jaren lijkt VTI veel meer rendement op te leveren. Is het dan niet slim om voorlopig daar meer/alleen in te investeren? Wanneer de markt in Europa aantrekt en/of die in VS daalt, dan kan je de verhouding veranderen. Ik begrijp dat dit tegen het idee van (passief) indexbeleggen in gaat, maar ik heb het over dat je maximaal 1x per jaar zoiets doen. Niet anders dan het herbalanceren van aandelen en/of de regel dat je steeds meer in veilige producten moet beleggen als je ouder wordt. Dan speel je ook in op bepaalde trends. M.u.v. een flashcrash lijkt me dat je prima op bepaalde “langzame” ontwikkelingen kan inspelen om meer rendement te behalen.
Of bepleit jij volledig “blind” te handelen voor wereldontwikkelingen? Ik vermoed dat er vast puristen en pragmatische kampen onder de indexbeleggers zijn 🙂
Hoi Sam,
In ieder geval mooi dat je snel tot het inzicht bent gekomen dat twee aandelen toch wel erg weinig spreiding is. De stap naar indexbeleggen lijkt me dan ook een goede voor je. En inderdaad prima zelf te doen, zeker als je er wat interesse in hebt.
Historische rendementen zijn erg verraderlijk. VS en de rest van de wereld wisselen elkaar geregeld af als best presterende regio’s, dat is ook juist een voordeel van diversificatie. Je loopt niet het risico dat je alleen in een onderpresterend land bent belegd. De andere kant van de medaille is dat de VS door de stijging juist minder aantrekkelijk is, dat de rest van de wereld nu goedkoper aan te kopen valt. Mijn visie is echter dat alle relevante/bekende informatie en verwachtingen reeds in de koersen verwerkt zit en dat ik dus geen hoger rendement kan behalen door in te spelen op marktveranderingen. Als je daardoor beter presteert, is het die gok die zich uitbetaalt. Ik weet ook niet wat bijvoorbeeld het effect van een Brexit op de aandelenmarkt zal zijn, het effect kan reeds ingecalculeerd zijn of juist overschat worden. Op de lange termijn kun je dit soort evenementen moeilijk meer terugzien, tenzij het een echte marktcrash veroorzaakt, maar dat zijn vaker de crises die je niet ziet aankomen en waar je dus niet vooraf over hoort. Zomaar een paar redenen waarom ik het simpel houd en niet inspeel op marktontwikkelingen.
Maar ik denk dat je mij redelijk als een purist mag omschrijven wat indexbeleggen betreft, al sta ik zeker open voor alternatieve zienswijzen. Vaak ontbreekt hier het wetenschappelijke bewijs alleen. En dat wetenschappelijke bewijs is er wel voor het effect van lage kosten, weinig handelen en tegen actievere strategieën. Hoor graag hoe jij hierover denkt, dank voor wederom een interessante reactie 🙂
Groet, Mick
Hoi Mick,
Interessant punt. De verwachtingen zijn al ingecalculeerd en verwerkt in de prijzen. Daar had ik nog niet bij stil gestaan. Maar hoe ziet zoiets er concreet uit (bij een hypothetisch voorbeeld)?
Hoewel inderdaad in het verleden behaalde prestaties geen garanties voor de toekomst bieden, kan ik moeilijk voorstellen dat de wisselingen tussen best presterende regio’s over een nacht ijs veranderen. Stel, de markt in VS heeft de afgelopen 5 jaar 10% rendement gehaald en in Europa 5%. Als je dan op basis van die informatie meer in VS belegt, dan haal je meer rendement. Op een gegeven moment gaat het schuiven. Dan verplaats je je investeringen. Dat verschil (5%) is m.u.v. een flashcrash toch niet plotsklap verdampt en kan je dan toch wel op kapitaliseren?
Ik vind het wel aantrekkelijk om passief te beleggen. Ik heb niet veel verstand van economie. Daarom dat ik wil in ETFs wil instappen. Maar vind het ook wel lastig om voor te stellen dat je juist niet moet handelen met verstand /informatie die voorhanden is. Het druist wellicht in tegen mijn vertrouwen in “het rationele”
Ha Sam,
Aandelen zijn een lastige beleggingscategorie om te voorspellen, puur omdat er zoveel speelt dat invloed kan hebben op de prijs van een aandeel. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld beïnvloed worden door interne factoren (zoals een falende productlancering), maar ook externe factoren (zoals een overheid die belastingen verhoogt). Als verwacht wordt dat een bedrijf zich in een doodbloedende sector bevindt, zal dat invloed hebben op de prijs van dat bedrijf. Zo ook bij een Brexit, de markt sorteert al voor op wat het meest waarschijnlijke scenario en effect zal zijn. Is natuurlijk niet vooraf bekend, maar alles wat nu bekend is zal al in de prijs meegenomen zijn. Zodra er nieuws naar buiten komt, zie je ook direct de marktprijzen veranderen, zie daar dan maar eens op tijd bij te zijn.
Waarom haal je meer rendement als de beurzen in de VS het in het verleden beter hebben gedaan dan bijvoorbeeld de Nederlandse beurs? Als verwacht wordt dat de VS productiever gaat zijn of een beter klimaat heeft voor bedrijven, zou dit al in de prijs opgenomen zijn. Zie voor een wat grafischer voorbeeld van de onvoorspelbaarheid van beleggingscategorieën de Callan Periodic Table of Investment Returns. Het ene jaar doet de S&P500 (VS) het beter, het andere jaar staat MSCI EAFE (ontwikkelde markten buiten VS) weer relatief hoog. Kans dat een beleggingscategorie weer slechter gaat presteren wordt naar mijn idee juist groter als het een paar jaar goed heeft gedaan. Maar ook dat vind ik niet te voorspellen, dus spreid ik.
Groet, Mick
p.s. is het niet handig om dit artikel in de gids op te nemen?
Beste Sam,
Dank voor je reactie. Ik heb het artikel toegevoegd aan de gids, past daar inderdaad prima tussen.
Goede vraag, waarom mensen toch de keuze maken om in actieve fondsen te beleggen. Er zijn vrij veel redenen te noemen waarom actief beleggen toch populair blijft, ook onder de particuliere beleggers als jij en ik. Veel van die redenen zijn gedragsmatig, zo zijn mensen bijvoorbeeld van nature erg competitief ingesteld en streven ze ernaar beter te zijn dan de ander. Een keuze voor indexbeleggen, waar je het ‘gemiddelde’ marktrendement behaalt, is dan niet erg aanlokkelijk. Ook als het alternatief, actief beleggen, door de hoge kosten juist slechter presteert dan dat gemiddelde. Ook kijken mensen vaak maar naar hele korte periodes in het verleden en kiezen ze bijvoorbeeld het fonds dat het afgelopen jaar het beste presteerde (als ze al een analyse maken), waardoor de keuze al snel kan vallen op de wat actievere fondsen. Natuurlijk speelt hier de flinke marketingbudgetten van aanbieders van actief beleggen, gefaciliteerd door de hoge kosten, ook mee. Gebruikelijk bij actieve fondsen is overigens ook om fondsen op de achtergrond op te bouwen, de slechte fondsen na een paar jaar te schrappen en de succesvolle fondsen te marketen als goed presterende mooie fondsen. Mocht je de psychologie van beleggers interessant vinden, kan ik sterk aanraden om Your Money and Your Brain van Jason Zweig te lezen, een link hiernaar staat in de Verder lezen sectie.
Enige mate van actief beleggen is overigens wel gewenst om markten efficiënt te houden, maar dit hoeft maar een klein percentage van de beleggers te zijn en dit zijn juist de grote institutionele partijen die zich met minieme verschillen bezighouden. Als particuliere belegger is daar niet tegen op te boksen, zeker niet op de lange termijn. Of je moet een flinke dosis geluk hebben 🙂
Groet, Mick
Mooi en helder artikel. Ik heb er niet bij stil gestaan dat winst met actief beleggen gelijk staat dat iemand anders de dupe is. De kans dat ik als leek de meerderheid van de tijd dan aan het langste eind trek vind ik erg klein. En als professionals dit niet eens lukt, waarom mij dan wel?
Ik probeer, zoals je ook in de disclaimer ook stimuleert, ook kritisch te zijn en op zoek naar tegenargumenten (falsificatie) en vraag me dan af: waarom beleggen er dan uberhaupt nog mensen actief als ze in 80% minder goed presteren dan actief beleggen? Actief beleggen moet toch ook een bestaansrecht hebben dat de populariteit hiervan verklaard?