Ben je geïnteresseerd om je verder te verdiepen in het indexbeleggen? Een optie is om verder te lezen en te kijken naar de onderstaande suggesties, dit zijn enkel boeken die ik zelf heb gelezen en websites die ik regelmatig bezoek. De genoemde werken zijn slechts een klein deel van de beschikbare (goede) literatuur, je wordt dan ook aangemoedigd om jouw favorieten in de reacties te laten horen. Dit zijn in ieder geval mijn favorieten. Hierbij valt wel te melden dat buitenlandse bronnen zich vaak niet direct vertalen naar de Nederlandse situatie, met name door verschillen in belastingen en investeringsmogelijkheden. Een korte beschrijving volgt na elke suggestie.
De links die bij een aantal boeken vermeld staan, zijn partnerlinks via Bol.com. Door via deze link een artikel aan te schaffen, help je mij ontzettend bij het voortbestaan van deze site. Belangrijker vind ik het echter dat je jezelf weet in te lezen in beleggen en je wat aan deze website hebt.
Hiernaast heb ik onderaan een paar interessante podcasts genoemd, welke ik ook zou aanraden om te beluisteren.
Voor beginners
Nederlandse boeken:
- Beleggen voor dummies. Een must-read voordat je überhaupt begint met beleggen. Leidt je op een toegankelijke manier langs vrijwel alle mogelijkheden op de beurs.
- De Beleggingsillusie. Dit boek, geschreven door Marius Kerdel en Jolmer Schukken, toont hoe en waarom indexbeleggen vaak een betere keuze is dan actief beheer van jouw investeringen. Én waarom dit door de beleggingsindustrie wordt verzwegen. Vervolgens lichten ze toe hoe het indexbeleggen in de praktijk gebracht kan worden.
- De schitterende eenvoud van indexbeleggen, door Jacques Wintermans. Dit boek gaat iets dieper in op het indexbeleggen en de cijfers erachter. Net als De Beleggingsillusie leest dit boek echter makkelijk weg.
Engelstalige boeken:
- The Bogleheads’ Guide to Investing. Geschreven door drie gerenommeerde Bogleheads (vernoemd naar de oprichter van Vanguard en het eerste indexfonds, John C. Bogle) en wellicht het enige boek dat je nodig hebt als je wilt gaan indexbeleggen. Bespreekt naast de beleggingsfilosofie van de Bogleheads ook onder andere strategieën voor verschillende levensfasen. Een boek dat ik geregeld nog opensla.
- Your money & Your brain. Jason Zweig maakt de koppeling tussen neuro-economie en investeren. Hoe emoties (wellicht na kosten) de grootste vijand maar soms ook de grootste vriend van de belegger kunnen zijn. Vat in korte tijd decennia aan gedragswetenschappen samen in de context van financiële beslissingen.
Voor gevorderden
- The Intelligent Investor. Een klassieker, onder andere door Warren Buffet genoemd als ‘beste boek over investeren ooit geschreven’. Hier kan ik mij enkel bij aansluiten. De auteur, Benjamin Graham, toont in dit boek zijn beleggingsfilosofie, welke gebaseerd is op fundamentele analyse en het beleggen in ‘value’ aandelen. Een aanrader mocht je je willen verdiepen in de fundamenten van de aandelenmarkt.
- All About Asset Allocation door Richard A. Ferri (tevens een bekende Boglehead). Het bepalen van de verdeling tussen aandelen en obligaties is een belangrijke stap in het bepalen van jouw allocatie aan verschillende activa. Dit boek gaat een stap verder door verschillende soorten activaklassen en hun samenhang te beschrijven.
- A Random Walk Down Wall Street. Dit boek door Burton G. Malkiel wordt tevens gerekend tot de klassiekers, tijdloos advies over hoe jij jouw investeringen zou moeten aanpakken. Bevat veel scherpe inzichten en heeft een vermakelijk deel over de historie van crashes.
- The Incredible Shrinking Alpha. Bogleheads Larry Swedroe en Andrew Berkin evalueren in een kort boek (+-90 pagina’s exclusief appendices) waarom de actieve fondsmanager het steeds moeilijker krijgt om de markt te verslaan en dat het te behalen rendement steeds kleiner wordt. Een compleet en goed te begrijpen beeld wordt geschetst van risicofactoren die het rendement bepalen.
Interessante websites en blogs
- Bogleheads.org, inmiddels schijnt dit de grootste financiële community op het web te zijn. Geheel toegewijd aan indexbeleggen. Met name de Wiki (waarop ik een stuk heb geschreven voor Nederlandse Bogleheads) en het forum zijn aanraders om te bekijken.
- Econowiser, deze blog is geschreven door een Nederlandse, die zelf haar onderzoek naar indexbeleggen heeft uitgevoerd en geïmplementeerd. Zeker aan te raden om eens door te lezen.
- Monevator.com is een blog vanuit Brits perspectief en misstaat zeker niet in dit rijtje. De kennis wordt zeer gedetailleerd uit de doeken gedaan en de twee auteurs zijn regelmatig in de reactiesectie te vinden als een van hun lezers een kritische noot plaatst.
- jlcollinsnh.com’s stock series is een geweldig enthousiaste samenvatting van het indexbeleggen. Inmiddels gepensioneerd deelt deze Amerikaanse James Collins zijn ervaringen als belegger en als persoon.
Podcasts
- Masters in Business, Barry Ritholtz host een programma op Bloomberg Radio waarbij hij frequent belangrijke personen uit de financiële wereld interviewt. De interviews met bijvoorbeeld Richard Thaler, Bill McNabb en Charles Ellis vond ik erg interessant.
- The Dough Roller Money Podcast, hierin doet Rob Berger zijn ideeën over beleggen en persoonlijke financiën uit de doeken. Veel van zijn stukken zijn Amerikaans georiënteerd en dus beperkt toepasbaar. De meer algemene podcasts en interviews met bijvoorbeeld Rick Ferri zijn goed te volgen en nuttig.
Laat het mij hieronder weten als je deze suggesties kunt waarderen of als je zelf een goede toevoeging hebt voor deze lijst.
Dag Mick,
De ‘econompicdata’ blog is geen Belgische blog, hoor (hij verwijst gewoon door naar een .be domein). Bedankt ook voor de extra referenties!
Ik ben het er mee eens dat een brede spreiding het fundament zou moeten vormen van elke beleggingsportefeuille. Mijn uitgangspunt is verder wel dat ik a priori geen strategieën (buy & hold, factor tilts, trend following technieken,…) wil uitsluiten: enige randvoorwaarde voor mij is dat de methode in eenvoudige regels samen te vatten is zodat de toepassing ervan kan worden volgehouden. Factoren als momentum en value werken trouwens omdat beleggers hier doorgaans niet in slagen. Ze zullen dat volgens mij ook blijven doen, tenzij iedereen plots 100% rationeel begint te handelen, en daar geloof ik echt niet in (op de blogs in de vorige post vind je nog verdere argumenten waarom een momentumstrategie ook in de toekomst kan blijven werken). Uiteraard is het niet mogelijk om hierover harde voorspellingen te maken, maar naast een algemene portefeuille-diversificatie lijkt een strategie-diversificatie me geen slechte verdere stap.
Ik kom ook nog graag even terug op je opmerking over het onderpresteren over meerdere jaren. De belegger die onder deze omstandigheden rustig blijft en zich koppig houdt aan zijn eigen uitgekozen mechanische beleggingsmethode zal er altijd winnend uitkomen over de langere termijn. Zelfs een eenvoudige buy & hold-strategie is gedoemd te mislukken als je elke dag via nieuwsberichten geprikkeld wordt om toch net iets beter te gaan doen…
Een vriendelijke groet,
Christophe
Hoi Christophe,
Wederom dank voor je reactie. In principe ben ik het met je eens dat je strategieën niet uit hoeft te sluiten, maar uiteraard zou je alleen voor die strategieën moeten gaan die jou het beste lijken. Breed gespreid de wereldindex volgen kun je ook zien als de middenweg, hier zitten bijvoorbeeld zowel waarde- als groeiaandelen in . Het probleem voor veel factoren (met name de meer op technische analyse gebaseerde factoren) is dat er geen goede redenatie achter zit. Voor bijvoorbeeld value heb je wel gedragswetenschappelijke redenaties waarom het rendement op dit soort aandelen hoger zou zijn, dus kan ik me daar wel in vinden. Voor veel factoren geldt ook dat ze pas kort bekend zijn en dat het effect in kracht afneemt nadat ze bekend geworden zijn, doordat meer (institutionele) beleggers de factoren tot op enige hoogte uit kunnen buiten.
Het psychologische is een deel van het beleggen dat door veel mensen onderschat wordt, zeker in tijden dat het aardig gaat op de beurs. Ik deel dan ook je punt dat je je strategie emotioneel wel moet kunnen dragen, het is mij mijn nachtrust in ieder geval niet waard. Zelf nog geen crash meegemaakt sinds ik volledig belegd ben, dus kan er weinig over zeggen hoe ik me dan zou voelen en of ik meer of ander risico zou moeten nemen. Sta overigens zeker niet negatief tegenover andere strategieën, ben er alleen nog geen tegengekomen waar ik 100% overtuigd van ben.
Groet, Mick
Beste Mick,
Vooreerst: schitterende site! Ik ben op jouw pagina’s beland na een moeilijke zoektocht waarbij ik antwoorden zocht rond taksen op ETF-dividenden.
Zelf ben ik ook een enthousiast volger en lezer voor alles wat passief beleggen in het kader van een ‘personal finance’ plan betreft. In dat verband wilde ik graag twee werken (categorie ‘gevorderd’) met je delen die ik in het bijzonder nuttig vond (misschien ken je ze al?):
* The Trinity Portfolio (Meb Faber), en in het bijzonder zijn ‘Timing Model’: http://mebfaber.com/timing-model/,
* Dual Momentum Investing (Gary Antonacci),
Beide boeken beogen de groei van kapitaal door middel van een systematische (los van emoties) beleggingsmethodiek. Voor de implementatie gebruiken ze low-cost ETFs. De resultaten, naar risk-adjusted returns gemeten, zijn ronduit indrukwekkend en werden out of sample getest over tientallen jaren terug.
Mebane Faber heeft sinds kort ook een interessante podcast opgestart:
http://mebfaber.com/podcast/
Verder vind ik de volgende blogs nog de moeite waard:
* http://econompicdata.blogspot.be/, geschreven door ‘Jake’, met vaak interessante inzichten en analyses rond de financiële markten (en ETFs),
* http://awealthofcommonsense.com/, geschreven door Ben Carlson (ook een Ritholtz-man). Hij slaagt erin om moeilijke concepten op een eenvoudige manier te verwoorden en je als belegger steeds terug de ‘basics’ te doen ontdekken.
en natuurlijk ook de blogs van Faber en Antonacci zelf.
Zoals je ziet, veeleer Amerikaanse referenties, maar ik stel gewoon vast dat we – op jouw mooie inspanning na – in België nog heel ver staan van een (algemene) adoptie van dit soort investeringsstrategieën.
Een vriendelijke groet,
Christophe
Ha Christophe,
Vriendelijk dank voor het compliment! Je haalt inderdaad goede bronnen aan. Die Belgische blog en het boek/blog van Antonacci kende ik nog niet maar zal ik eens bekijken. Van Meb Faber heb ik zijn boeken Shareholder Yield, Global Value en Global Asset Allocation gelezen. Leest prima weg en hij heeft naar mijn idee een gezonde kijk op beleggen. Van Ben Carlson heb ik toevallig afgelopen week zijn boek A Wealth of Common Sense gekregen, kijk er naar uit dat te lezen. Eenvoud is naar mijn idee een van de grootste voordelen van passief indexbeleggen. Ik denk dat jij de blog op Alpha Architect en The Evidence-Based Investor ook waardevol zal vinden.
Mijn hoofdzakelijke punt tegen risicofactoren als momentum en value is dat dit relatief nieuwe ontdekkingen zijn, welke dus mogelijk inmiddels al uitgebuit worden. Ook vind ik enkele tientallen jaren nog niet veel data, dat is kleiner dan een gemiddelde beleggingshorizon. Breed gespreid de wereldmarkt volgen zorgt er in ieder geval voor dat je geen tracking error regret krijgt door net in een factor te beleggen die een decennium onderpresteert (ook een reden waarom die Trinity Portfolio van Faber naast de momentum strategie ook ‘gewoon’ breed in aandelen en obligaties zit), voor mij is dat als jonge belegger die zijn risico-aversie nog niet getest heeft gehad een pluspunt.
In ieder geval dus mijn dank voor jouw leessuggesties, die gaan op mijn inmiddels vrij lange lijst met te lezen stukken! Inderdaad spijtig dat het indexbeleggen zo onderbelicht blijft in Nederland en België, komt wellicht doordat de Amerikanen grotendeels zelf hun pensioen moeten regelen dat er dus ook meer informatie beschikbaar is. Wel fijn dat je mijn blog al als een goede toevoeging ziet, dat is een mooi compliment.
Groet, Mick
Bloos, bedankt voor de referentie naar mijn blog!
Geen probleem, leuk dat je hier ook even langskomt. En uiteraard een fijne Moederdag gewenst!