Dividendlekkage berekenen, hoe doe je dit nu eigenlijk?

Begin mei 2015 plaatste ik hier een bericht over de impact van een dividendlek in jouw portefeuille en dat deze grotendeels verdwijnt wanneer je of voor Amerikaanse ETF’s kiest, of de keuze maakt voor Nederlandse aanbieders als Meesman of ThinkETF’s. In dat stuk ben ik er niet direct op ingegaan hoe dat dividendlek berekend wordt, maar omdat ik die vraag zelf geregeld krijg of voorbij zie komen op verschillende fora, zal ik dat in dit stuk kort behandelen. Bij deze, hoe bereken ik de dividendlekkage voor verschillende fondsen en een overzicht van een aantal grote fondsen en hun dividendlek.

Waar bestaat het dividendlek uit?

Het dividendlek bestaat uit twee delen, het eerste deel is de dividendbelasting gelekt door het fonds (dat aandelen bezit en daarvan dividend ontvangt waarover het belasting betaalt nog voordat het aan jou uitkeert). Het tweede deel gaat om de dividendbelasting die jij zelf lekt, doordat je bijvoorbeeld vergeet om gebruik te maken van belastingverdragen of betaalde dividendbelasting niet verrekend met de belastingdienst.

Het dividendlek is geen vast percentage van jouw portefeuille. De hoogte van toewijzing aan de verschillende landen wijzigt continu, bedrijven zijn vrij om hun dividend aan te passen en landen kunnen nieuwe belastingverdragen sluiten; allemaal voorbeelden van waarom de hoogte van jouw dividend en dus het dividendlek per jaar verschilt.

Veel landen sluiten belastingverdragen met elkaar om de dubbele heffing van belasting te voorkomen, landen als Nederland, Ierland en de VS zijn hier erg bedreven in. Een belangrijk concept hierbij is de domicilie van de door jou gekozen fondsen. Een Iers fonds kan van de Ierse belastingverdragen gebruik maken, een Nederlands fonds van de Nederlandse belastingverdragen, enzovoorts. Door belastingverdragen te benutten, kunnen beleggingsfondsen (waaronder ETF’s/trackers) hun dividendlekkage minimaliseren en dus hun rendement verbeteren.

Een grote reden voor mij om Amerikaanse ETF’s te verkiezen boven die met een Ierse domicilie, is dat Ierse ETF’s een belastingpercentage van 15% betalen aan de Amerikaanse overheid over de Amerikaanse aandelen in hun portefeuille (zie in de tabel onderaan dit artikel de Ierse S&P500 ETF). Een Amerikaanse ETF ontvangt 100% van het Amerikaanse dividend. Omdat de VS momenteel ongeveer de helft van de wereldwijde aandelenmarkt beslaat, heeft het voorkomen van dit lek de meeste invloed op de dividendlekkage van jouw portefeuille.

Nederlandse beleggingsfondsen kunnen door het hebben van een status als fiscale beleggingsinstelling ervoor zorgen dat ze de dividendbelasting kunnen doorspelen naar de belegger (door niet meer dan 15% dividendbelasting te betalen aan de landen waaruit het fonds dividend ontvangt). De belegger betaalt vervolgens de 15% Nederlandse dividendbelasting op de uitkeringen van de beleggingsfondsen en kan dit vervolgens verrekenen met de inkomstenbelasting. Onder andere ThinkETF’s en Meesman noemen dit een groot pluspunt van hun producten en hebben mij aangegeven ongeveer 95-98% van het dividend te ontvangen (dus bij 2% dividendrendement is dat een lek van ongeveer 0,04 tot 0,10%). Omdat ik echter meer spreiding in mijn portefeuille, fondsen op basis van marktkapitalisatie en zo laag mogelijke kosten wil, heb ik alsnog voor Amerikaanse ETF’s gekozen. Zie in de tabel onderaan in het artikel het verschil qua dividendlekkage.

Persoonlijk dividendlek

Het is dus mogelijk dat jij persoonlijk dividendbelasting laat weglekken doordat je vergeet het W-8BEN formulier in te vullen voor Amerikaanse dividenduitkeringen of de betaalde dividendbelasting niet terugvraagt bij de inkomstenbelasting. In de volgende tabel zie je per domicilie hoe groot het persoonlijke dividendlek kan zijn.Naast deze drie landen kent Luxemburg net als Ierland geen dividendbelasting voor belegger in hun fondsen. Echter kunnen Luxemburgse fondsen veelal geen gebruik maken van de Luxemburgse belastingverdragen en lopen ze hierdoor een fiks dividendlek op. Ook heb ik Duitsland en Frankrijk weggelaten uit de tabel (dividendbelasting van respectievelijk 26,375 en 30%). Voor zover ik online kan terugvinden is het dividend wel te reduceren tot het verdragstarief van 15% (tot dit verdragstarief kan je immers verrekenen met de belastingdienst), maar is het invullen van de verzoeken tot belastingvermindering een hels karwei. Bovendien kennen deze fondsen een vrij groot dividendlek voor Amerikaanse aandelen en zijn er vaak prima of zelfs betere keuzes met Ierse of Amerikaanse domicilie.

lekkage per domicilie

Wanneer je zelf dividendbelasting verrekent met de belastingdienst, kan het echter ook wel een jaar duren na ontvangst van het dividend voordat je de betaalde dividendbelasting weer terugkrijgt van de belastingdienst. Deze cash drag is naar mijn idee een punt om mee te nemen in de overweging, maar is aanwezig bij zowel Nederlandse als Amerikaanse fondsen en uiteindelijk is de impact niet heel groot door de relatief korte periode.

Dividendlekkage door het fonds

Dit is de meest definitieve variant van het dividendlek, hierbij wordt er dividendbelasting gelekt door het fonds, maar is dit door jou persoonlijk niet terug te vragen bij de belastingdienst. De belasting die een fonds lekt, is dus echt weg.

Het dividendlek veroorzaakt door een fonds (al vallen de belastingregels hier vaak meer te verwijten dan de fondsen zelf) is meestal terug te vinden in de jaarverslagen, die beursgenoteerde beleggingsfondsen zoals indextrackers openbaar te stellen. Geregeld vergt dit wat zoek- en rekenwerk, dus ik raad aan eerst fondsen te zoeken die goed aan jouw criteria voldoen voordat je het dividendlek meeneemt in de overweging.

Een voorbeeldberekening maak ik voor de Vanguard FTSE All-World UCITS ETF, met domicilie in Ierland. In dit jaarverslag staat op pagina 51 dat in het financieel jaar eindigend in juni 2014 er $7.496.554,- dividend inkomen is ontvangen en er $734.078,- aan buitenlandse belasting is betaald (foreign withholding tax). Vervolgens kan je de belasting door het dividend delen, waardoor je op 734.078/7.496.554×100%=9,79% uitkomt.

Het totaalbeeld

Omdat ik mijn vergelijk enkel Ierse, Amerikaanse of Nederlandse trackers meeneem die het persoonlijke dividendlek tot 0% verminderen, laat ik in het totaalbeeld hieronder enkel het dividendlek van het fonds zien. In de tabel heb ik alleen cijfers opgenomen voor fondsen die in dat bedreffende jaar een compleet financieel jaar afsloten; er staan dus bijvoorbeeld geen halfjaarcijfers in. Het gemiddelde dividendlek heb ik in procenten genoteerd, dus wanneer een fonds twee procent dividend uitkeert, moet je het gemiddelde nog keer 0,02 doen voordat je het bij de kosten van jouw fonds kunt optellen. Dit dividendlek is overigens niet meegenomen in de TER van een fonds.

Dividendlek per fonds

Uit de bovenstaande tabel kun je concluderen dat het dividendlek sterk verschilt per fonds, met name veroorzaakt door wisselende investeringen in verschillende landen en het fiscale vestigingsland van het fonds.

Zelf reken ik bovenop de TER van een fonds nog een percentage voor het dividendlek, zodoende heb ik een betere benadering van wat een fonds nu echt voor mij kost. Pak jij het vergelijken van fondsen na dit stuk anders aan of heb je reeds een bewuste keuze gemaakt?

De informatie in dit stuk reflecteert mijn persoonlijke mening en bevindingen. Als je fouten aantreft of suggesties hebt, hoor ik die graag. Dit is niet bedoeld als beleggings- of belastingadvies of een aansporing tot aankoop van bepaalde effecten. Zie voor meer informatie de disclaimer.
FacebooktwitterlinkedinmailFacebooktwitterlinkedinmail

36 reacties op “Dividendlekkage berekenen, hoe doe je dit nu eigenlijk?

  1. Hoi Ties, je hebt een aantal keuzes:

    Voor Amerikaanse aandelen heb je een ETF uit Nederland of de VS nodig. Je kunt alleen geen Amerikaanse ETF’s (meer) kopen in Nederland.

    Voor alle overige markten heb je een ETF uit Nederland nodig. De trackers uit Ierland, Duitsland en Luxemburg hebben altijd dividendlekkage!

    Bovenstaande opties geldt voor fysieke trackers. Dat zijn trackers die daadwerkelijk de onderliggende aandelen gekocht hebben en deze aanhouden. Dit noem je fysieke replicatie.

    Als je een ETF neemt die gebaseerd is op een swap dan kun je soms ook een ETF van buiten Nederland nemen. Bij een swap ETF worden niet de effecten zelf gekocht maar wordt het rendement op een mandje aandelen uit de ETF geruild (swap) met het rendement op aandelen uit de index. De tegenpartij heeft dan de andere aandelen in zijn bezit. Sommige beheerders van ETF’s geven de nadelen van de dividendlekkage terug aan de ETF. Als de ETF swapt met bijvoorbeeld een Amerikaanse partij en het gaat om Amerikaanse aandelen dan hoeft deze partij geen dividendbelasting te betalen en dit voordeel wordt doorgegeven aan de ETF. Dit voordeel wordt dan aan de beleggers teruggegeven en heet “OTC-swapverbeteringen”. Een voorbeeld van zo’n ETF is de onderstaande:

    https://etf.dws.com/NLD/NLD/ETF/LU0490618542/-/S-P-500-Swap-UCITS-ETF

    Dit is een ETF op de S&P-500 van DB X-Trackers en heeft dus geen dividendlekkage en heeft de domicile in Luxemburg. De TER is 0,15% en dat is wat hoger dan de trackers van iShares voor een S&P-500 tracker maar je hebt dus geen dividendlekkage. De dividendlekkage van Amerikaanse aandelen is bij fysieke trackers 15%.

    Ik weet dat Lyxor en DB X-trackers swap ETF’s hebben. ETF’s met domicilie in Nederland heb je van Vaneck (voorheen Think Capital) nodig.

    Helaas is dividendlekkage voor een ETF met een op marktkapitalisatie gebaseerde wereldindex niet mogelijk in Nederland. De ETF’s van VanEck bevatten maar een klein aantal aandelen (250 wereldwijd en 100 overig) en ieder bedrijf heeft een gelijke weging. Als je een relatief kleine portefeuille gaat bouwen zou ik misschien toch starten met de volgende tracker (TER van 0,17%):

    https://www.vanecketfs.nl/producten/VanEck-Vectors-Global-Equal-Weight-UCITS-ETF/8/overzicht

    Je kunt ook een indexfonds van Northern Trust met domicilie in Nederland nemen en deze kun je alleen via een grootbank (ING, Rabobank, ABN-AMRO…..) aankopen. Deze heeft ook geen dividendlekkage en TER bedraagt 0,15%. Bijvoorbeeld:Je hebt bij grootbanken helaas wel vaste kosten (EUR 16 per jaar) en bewaarloon (0,2%). Zie ook:

    https://cdn.northerntrust.com/pws/nt/documents/funds/intl/factsheets/northern-trust-world-custom-esg-equity-index-ucits-fgr-feeder-fund-nlfw-sha-eur-re-nl.pdf

    Succes met beleggen!

    Beantwoorden
  2. hallo,
    ik wil enkele etf kopen. maar wil niet dubbel dividend betalen.
    begrijp ik het goed dat ik dan het beste een etf kan kopen met de Domicilie in nederland, ireland of vs
    of valt duitsland hier ook onder.

    groet ties

    Beantwoorden
  3. Met betrekking tot verrekenen Nederlandse dividendbelasting: ja die zit inderdaad buiten box 1. Die krijg je altijd terug. Let dus op, dit kan nogal een verschil maken in je belastingen! Zeker tijdens de uitkeringsfase kan je ook bij vrij grote bedragen een persoonlijk lek hebben:

    Voorbeeldje: 500.000 vermogen met fiscaal partner. 2% dividend dat jaar (10.000). Dus 15% van 10.000: 1500,- dividend belasting betaald. Verder geen inkomen.

    – Bij Nederlandse dividend belasting: je krijgt die 1500,- nagenoeg terug! Ja je moet box3 belasting betalen, maar die wordt al weggestreept door de algemene heffingskorting.

    – Bij Amerikaanse dividend belasting (box 3 verrekenen): je krijgt niks terug! Wat je in box3 moet betalen is eerst al gedrukt door die 1500,- bij “Verrekening buitenlandse bronbelasting box 3”. Pas daarna wordt de algemene heffingskorting toegepast en kom je nog wel op 0,- uit. Netto persoonlijk lek van 0.3%.

    Heb exacte omslagpunt niet berekend. Maar bij een situatie met fiscaal partner lijkt het onder de 600.000,- dus beter om een Nederlands fonds te hebben. Anders loop je jaarlijks 0.3% mis.

    Zie ik wat verkeerd? Anders belasting technisch zeker hele dikke +1 voor Nederlandse domicilie.

    Beantwoorden
  4. Hoi Mick,

    Ik lees je blogs met veel plezier, en als beginnende belegger heb ik erg veel aan je duidelijke uitleg. N.a.v. dit artikel heb ik het jaarverslag (2017) van Actiam Verantwoord Index Aandelenfonds Wereld eens doorgenomen om te kijken hoe het precies zit met de dividendbelasting die zij moeten betalen. Klopt het dat er in het jaarverslag van Actiam niet vermeld staat hoeveel dividendbelasting zij hebben moeten betalen aan de landen waar de bedrijven gevestigd zijn? Ik lees dat Actiam betaald dividend terug kan vorderen en ik ben benieuwd hoeveel er ook daadwerkelijk teruggehaald wordt en hoeveel er alsnog lekt ‘aan de andere kant’.

    Groet,

    Ellen

    Beantwoorden
    • Dag Ellen,

      Leuk dat je weer een reactie achterlaat en uiteraard prettig te horen dat je de blogs nog kunt waarderen. Ik zie inderdaad net als jij niet terug hoeveel dividendbelasting er precies betaald/teruggevorderd is. Ik zie wel de te vorderen dividendbelasting staan en vermoed dat te betalen dividendbelasting onder ’te betalen uit hoofde van effectentransacties’ valt. Maar goed, dat is een momentopname en niet echt iets waar ik conclusies aan kan verbinden.

      Wat ik wel uit het jaarverslag haal is dat het fonds ongeveer 0,5% beter heeft gepresteerd dan de benchmark (op jaarbasis sinds oprichting), welke uitgaat van dividend met aftrek van dividendbelasting. Ook heeft ACTIAM me laten weten vrijwel de gehele dividendbelasting terug te kunnen krijgen, wat dat ondersteunt. Voor mij voldoende bewijs dat het fonds inderdaad dividendefficiënt is, al blijf ik net als jij benieuwd naar hoeveel er nog aan de strijkstok blijft hangen bij diverse buitenlandse overheden (dit kan lastig te berekenen zijn, bijvoorbeeld bij dividendbelasting dat aan het einde van een boekjaar betaald is en pas in het volgende boekjaar teruggekregen kan worden, wat een vertekenend beeld kan opleveren).

      Hoop dat je hier toch wat aan hebt.

      Vriendelijke groet,

      Mick

      Beantwoorden
      • Dacht dat ze alleen van Europa en Amerika dividendbelasting terugkrijgen. Azie en EM niet.

        De benchmark gaat uit van worst-case dividendbelasting (bijv. 30% Amerikaanse belasting, wat een NLer vrijwel nooit zou betalen), helaas is het niet zo makkelijk om een zinnige vergelijking te maken met een Iers fonds wat voor een NLer de enige echte andere optie is op het moment op ETF gebied.

        Beantwoorden
        • Ha Tom,

          ACTIAM heeft me zelf laten weten vrijwel alles terug te kunnen krijgen. Ook voor Aziatische landen bestaan er belastingverdragen die ze kunnen toepassen en kunnen ze betaalde dividendbelasting tot het verdragstarief verrekenen met de Nederlandse fiscus, zie dus niet per se een reden waarom dividendlekkage uit Azië kunnen verhelpen. Opkomende markten is dat lastiger, zijn relatief veel landen met kleinere wegingen, waardoor het relatief veel tijd en moeite kost om het volledige dividendlek op te lossen.

          Mijn inziens kan je prima een vergelijking maken tussen Ierse en Nederlandse fondsen, vind bijvoorbeeld de vergelijking tussen het ACTIAM fonds en iShares’ IWDA prima te maken. Kan je misschien toelichten waarom dat naar jouw idee niet zou kunnen?

          Vriendelijke groet,

          Mick

          Beantwoorden
          • Hoi Mick,

            In de jaarverslagen staat het dividendvoordeel op 0 voor zowel Pacific als Opkomende Landen, vandaar mijn comment.

            IWDA en ACTIAM zijn te vergelijken qua rendement natuurlijk, maar het is lastiger om eruit te halen wat het voordeel is specifiek op dividendbelasting. ACTIAM rapporteert het dividendvoordeel t.o.v. van de benchmark, niet t.o.v. een Iers fonds. Doordat een Iers fonds ook toegang heeft tot verdragen is dit niet helemaal hetzelfde.

            Als het echt klopt dat ze vrijwel alle dividendbelasting terug kunnen krijgen, dan kun je wel het dividendlek voor IWDA berekenen en dan is dat het verschil.

            Beantwoorden
            • Ha Tom,

              Dank voor de toelichting, dan is het inderdaad vreemd dat ACTIAM mij destijds aangaf vrijwel het volledige dividendlek op te kunnen lossen. Pacifische regio is immers nog best significant qua grootte (denk bijvoorbeeld aan Japan, Zuid-Korea en Australië).

              Snap nu ook hoe je dat qua vergelijken bedoelt, dat ben ik met je eens. Door het fonds tegenover de index te zetten kan je een indicatie krijgen van het opgeloste dividendlek, maar de afwijking kan in geval van ACTIAM bijvoorbeeld ook door het duurzaamheidsbeleid komen. Denk dat we helaas nog veroordeeld zijn tot de informatie die we van de fondsaanbieders kunnen krijgen.

              Groet, Mick

  5. ‘Nederlandse beleggingsfondsen kunnen door het hebben van een status als fiscale beleggingsinstelling ervoor zorgen dat ze de dividendbelasting kunnen doorspelen naar de belegger.’

    Blijft dit voordeel bestaan, wanneer in 2019 de Nederlandse dividendbelasting is afgeschaft?

    Beantwoorden
    • Ha Jan,

      Dank voor je reactie. Helaas is nog niet bekend of het afschaffen van de dividendbelasting ook tot verlies van het belastingvoordeel voor dit soort fondsen gaat leiden. De belangenvereniging van Nederlandse fondsen (DUFAS) heeft hier een link naar een PDF waarin ze toelichten dat het een onbedoeld gevolg lijkt dat het afschaffen van dividendbelasting ook tot verlies van dividendefficiëntie zou leiden. In dat stuk wordt ook aangegeven dat ze reeds met het ministerie samenwerken om tot een oplossing te komen.

      Hoop dat je hier wat aan hebt.

      Vriendelijke groet,

      Mick

      Beantwoorden
  6. Hoi Mick,

    Ik meen deze reactie al eerder geplaatst te hebben maar zie hem niet terug, dus wellicht ging er iets mis aan mijn kant. Vanguard VT lijkt me interessant als basis (ook al is die duurder dan VTI+VXUS), ook ervanuitgaande dat de VT kosten alleen maar verder zullen dalen. Als ik op pagina 22 van het laatste jaarrapport (oktober 2016) de foreign withholding tax deel op dividends krijg ik ($8,364,000 / $213,412,000 ) *
    100 = 3.9%. Klopt die berekening dan?

    Ik lees ook dat een deel van de belasting op dividend bijvoorbeeld nog terug wordt gevraagd en het onzeker is of dat gaat lukken, in hoeverre kan je het interne dividendlek ook echt uit de jaarcijfers halen als daar wellicht vaak enorme vertraging in zit?

    Een laatste vraag, zou het niet het meest logisch zijn om VTI in de VS te nemen en een VXUS alternatief in Europa? Het steeds wisselen van eurodollar blijft wel onhandig (en duur).

    Groet,

    Toin

    Beantwoorden
    • Ha Toine,

      Excuus voor de verlate reactie. Jouw bericht was abusievelijk in de spamfolder terecht gekomen. Aangezien deze wat langer is, zal ik hierop antwoord geven.

      Je berekening klopt naar mijn idee, zo zou ik het ook berekenen tenminste. VT kan dividendbelasting niet verrekenen of terugvragen, dus het enige qua vertraging kan zijn als het verkeerde dividendbelastingtarief ingehouden is en VT dat het op grond van de belastingverdragen van de VS de teveel betaalde dividendbelasting kan terugvragen bij de buitenlandse belastingdiensten. Dat zou dus een minimaal deel van de ingehouden dividendbelasting moeten zijn. Verder is het wel verstandig om het van meerdere jaren te berekenen om te zien of er niet al te grote verschillen tussen zitten.

      Het voornaamste voordeel qua dividendlek zit hem er inderdaad in dat VTI geen Amerikaanse dividendbelasting hoeft te betalen op dividend van aandelen uit de VS. VXUS zou qua dividendlek niet veel verschillen van de Ierse/Nederlandse tegenhangers. Ik verkies VXUS toch boven de Europese varianten vanwege de grotere spreiding en lagere kosten. Bovendien heb je geen wereldwijde fondsen in Europa die de VS uitsluiten, dus zou je het met meerdere fondsen moeten nabouwen als je dezelfde regiotoewijzingen wilt hebben. Kortom, dat is een meer complexe optie die minder goed aansluit op VTI. Gegeven dat ik de valutaconversie alleen hoef te doen bij aankoop en wanneer ik het over tientallen jaren weer verkoop, zijn die transactiekosten voor mij niet zo’n probleem.

      Vriendelijke groet,

      Mick

      Beantwoorden
  7. Bedankt voor de uitstekende informatie!

    Ik heb alleen 1 vraag.
    In de tabel bij “Persoonlijk dividendlek” schrijf je dat je Nederlandse dividendbelasting kan verrekenen in box 1.
    Weet je zeker dat dit klopt?
    Ik dacht dat je betaalde Nederlandse dividendbelasting kon verrekenen met je te betalen belasting in het algemeen (onafhankelijk van de box).
    Bovendien dacht ik dat ik dat je het zelfs gewoon terug kan krijgen van de Belastingdienst, ook als je geen belasting verschuldigd ben (en dus niets te verrekenen hebt) in welke box dan ook.

    Beantwoorden
    • Ha Wim,

      Excuus voor de late reactie. Mooi om te horen dat je de inhoud kunt waarderen.

      Ik denk dat je gelijk hebt met jouw punten over de Nederlandse dividendbelasting, die is inderdaad te verrekenen met betaalde inkomstenbelasting en niet specifiek in box 1. Dit artikel zegt onderin dat het mogelijk is de betaalde dividendbelasting terug te vorderen wanneer er geen verschuldigde inkomstenbelasting is.

      Groet, Mick

      Beantwoorden

Laat een reactie achter