Veel mensen zetten geld weg voor hun kinderen. Dat geld kan meerdere doelen hebben, zoals het bekostigen van een studie, het maken van een mooie verre reis, of als steun bij de aankoop van een eerste woning. Een eenvoudige manier om vermogen op te bouwen is om het geld simpelweg op een spaarrekening te zetten. Je weet dan precies wat je opbouwt, maar de kans dat je geld in reële termen meer waard wordt, is klein. Doordat veel doelen ver in de toekomst liggen, zou je meer risico kunnen nemen en een hoger rendement kunnen maken, bijvoorbeeld door te beleggen. Met een hoger rendement zou je je doelen eerder kunnen bereiken, meer doelen kunnen bereiken of minder opzij hoeven zetten. Is beleggen voor je kind dan ook aan te raden? Of kan je beter een kinderspaarrekening voor dit soort doelen openen?
Bepaal het doel
Voordat je überhaupt gaat bepalen of je wilt sparen of beleggen, is het van belang om jouw eigen situatie in kaart te brengen en vervolgens jouw doelen te bepalen. Ga bijvoorbeeld na of je voldoende vermogen achter de hand hebt voor onvoorziene uitgaven en bekijk daarna pas hoeveel je per maand kan wegzetten voor doelen in de toekomst. Vervolgens kan je die doelen bepalen waar je het geld maandelijks voor wegzet. Houd er rekening mee dat je waarschijnlijk een groot deel van het geld dat je spaart nodig zult hebben om van te leven tijdens je pensioen. Bepaal dus welke doelen je hebt, hoeveel geld je hier maandelijks voor moet wegzetten en zet deze doelen in volgorde van belangrijkheid. Mogelijk kom je erachter dat je niet al je doelen kunt bereiken, of juist meer kunt bereiken dan gedacht.
Beleggen een goed idee?
De aard van je doelen kan een indicatie zijn voor het risico dat je kan nemen met het geld dat je spaart. Het geld voor het maken van een verre reis kan op korte termijn al nodig zijn, waardoor het minder verstandig is dit geld te beleggen dan wanneer het geld pas over twintig jaar nodig zou zijn voor de aankoop van een eerste woning. Verder is het natuurlijk ook van belang je persoonlijke risicohouding te bepalen. Als je weet dat je slecht tegen grote verliezen kunt, is het verstandig minder risico te nemen, ook al is je doel pas ver in de toekomst.
Afhankelijk van je risicobereidheid en beleggingshorizon kan je dus bepalen of beleggen de manier is waarop je het vermogen wilt opbouwen, of dat je wellicht beter kan sparen. Dat beleggen risicovol is, blijkt wel uit deze PDF van All Financial Matters die de 20-jaars rendementen van de S&P500 index (de aandelen van de 500 grootste beursgenoteerde bedrijven uit de VS) toont. Het slechtste totale reële rendement over twintig jaar zit op +10%, het beste rendement op +1209%. Hier vallen ook periodes onder waarin zware crashes op de beurs plaatsvonden, zoals de periode van 1929 tot 1949, waarin twee crashes plaatsvonden, van respectievelijk -86% (33 maanden) en -60% (63 maanden) (1). De jaarlijkse rendementen over twintig jaar komen tussen de 0,5 en 14% uit. Gemiddeld komt het jaarlijks op zo’n 5% uit voor een wereldwijd gespreide portefeuille (2). Hieruit kan je concluderen dat je veel verschillende uitkomsten kunt hebben, ook als je breed gespreid belegt, maar dat het rendement over lange periodes meestal positief is. Als je spaart, loop je geen risico op stevige dalingen , maar zal het rendement naar verwachting niet boven de inflatie uitkomen.
Rekening op naam van je kind?
Tot op heden is de informatie in dit artikel vrij generiek voor verschillende soorten doelen. Vermogen opbouwen voor je kind is echter toch een geval apart, daar je niet voor jezelf vermogen opbouwt, maar voor iemand anders. Je moet dus bedenken hoeveel je wilt schenken en op welke manier je dat gaat doen. Een aantal zaken om rekening mee te houden:
Schenkbelasting (3): Je mag jaarlijks €5.304,- belastingvrij schenken aan je kind. Eenmalig mag je als het kind ouder dan 18 jaar is maximaal €25.449,- belastingvrij schenken, tenzij dit gebruikt wordt voor een dure studie of voor aankoop van een woning, dan zijn de maxima respectievelijk €53.016,- en €100.000,-. Let dus wel op dat deze verhoogde vrijstelling eenmalig is, je mag dus niet én voor een dure studie én voor de aankoop van een woning van de verhoogde vrijstelling gebruik maken.
Erfbelasting (4): Bij overlijden van beide ouders erft het kind maximaal €20.209,- belastingvrij, daarboven betaalt het 10% belasting tot €122.269,-, weer daarboven 20% belasting (5).
Vermogensrendementsheffing: Vermogen van een kind wordt tot de 18e verjaardag bij het vermogen van de ouders opgeteld. De vermogensrendementsheffing kan je dus niet ontlopen door de rekening op naam van het kind te zetten. Nadat het kind 18 is geworden, staat het vermogen op zijn naam en is hij degene die er eventueel belasting over betaalt.
Het is dus mogelijk om beleggingsrekeningen of spaarrekeningen op naam van je kind te openen. Door dat te doen, kan je jaarlijks belastingvrij een aardig bedrag storten en voorkom je dat het kind bij het overlijden van de ouders erfbelasting moet betalen over dit geld. Een nadeel kan zijn dat het kind na de 18e verjaardag zelf toegang heeft tot het geld en je dus geen controle hebt waar het geld aan uitgegeven wordt. Je hebt geen garantie dat het kind goed met het geld omgaat en of het dankbaar is voor geld waar het niet zijn best voor heeft hoeven doen. Wellicht dat er betere manieren zijn om geld te schenken. Tot de 18e verjaardag kan je wel bij het geld, maar heeft het kind een vordering op jou als je het geld opneemt, juridisch staat het geld immers al op naam van het kind. Ook kan voor het kind het recht op bijvoorbeeld uitkeringen vervallen wanneer het vermogen heeft. Mogelijk wil je dus toch liever het geld in eigen beheer opbouwen en bijvoorbeeld van de eenmalige vrijstelling gebruik maken, ervan uitgaande dat deze in de toekomst nog bestaan. Uiteraard kan je ook een middenweg kiezen en bijvoorbeeld 50% op eigen naam laten staan en 50% op naam van het kind zetten.
Kortom, zorg dat je je van tevoren inleest in de manieren waarop je vermogen voor je kind kunt opbouwen, maar dat je eerst evalueert of dat überhaupt mogelijk is vanuit jouw eigen situatie en nagaat hoe je dat opgebouwde vermogen uiteindelijk of geleidelijk schenkt.
De informatie in dit stuk reflecteert mijn persoonlijke mening en bevindingen. Als je fouten aantreft of suggesties hebt, hoor ik die graag. Dit is niet bedoeld als beleggings- of belastingadvies of een aansporing tot aankoop van bepaalde effecten. Zie voor meer informatie de disclaimer.
Waar vinden jullie info over de “kinderrekening van DeGiro”? Die bestaat niet (meer) volgens DeGiro en Google?
Ha Mick,
Ik bedoelde of je een boek kent niet zo zeer om te geven aan het kind, maar wat voor de opvoeders bedoeld is hoe je dit leerproces kan ondersteunen. Ik weet dat er allerlei handreikingen voor ouders zijn op het gebied van zakgeld e.d. (NIBUD), maar voor beleggen kan ik niet veel vinden (alleen maar 1 boek bij bol). Maar misschien moet mijn zus dit ook maar eens uitzoeken. Ik als oom heb hier maar beperkt invloed op 🙂
Dank iig voor de tip van VTI/VEA/VWO en de weging. Ik kom er later misschien nog wel op terug (gebruikersgemak is in dit geval veel belangrijker dan bijv. dividendlekkage, etc.)
Alvast fijne jaarwisseling en een voorspoedig 2018!
Hoi Sam,
Aha, op die manier. Denk dat je qua beleggen niet heel veel verder komt dan een kind laten ervaren hoe het is om een belegging te hebben. Verder zijn andere financiële principes naar mijn idee veel belangrijker, het nut van minder uitgeven dan er binnenkomt bijvoorbeeld.
Jij ook een mooi 2018 gewenst! Dank voor alle input het afgelopen jaar.
Groet, Mick
p.s. mogelijk ga ik vanwege het gemak ook wel voor BND fondsen i.p.v. Vanguard via DeGiro. Dan zou ik BND Wereld + BND EM doen denk ik om mee te beginnen. Wat is een goede (marktgewogen) verhouding voor deze twee fondsen?
Ha Sam,
Dank voor je reacties, mooi streven om de volgende generatie financieel goed op weg te helpen.
Als je het bij in Amerika gevestigde ETF’s van Vanguard wilt houden, kan je de combinatie VTI (VS), VEA (ontwikkelde markten exclusief VS) en VWO (opkomende markten) overwegen.
Qua financiële scholing denk dat dat vanaf elke leeftijd wel kan, al zal dat niet in dezelfde vorm kunnen. Denk dat voor de leeftijd die jij noemt je al best een boek als The One-Page Financial Plan van Carl Richards, is toegankelijk en niet te lang. Maar goed, jij zult beter inschatten of ze daar überhaupt interesse in heeft. Ervaren hoe het is om beleggingen te hebben is lijkt me inderdaad ook nuttig, dan leert ze bijvoorbeeld hoe financiële markten werken en hoe koersen bewegen. Verder zou je een kind naar mijn mening ook leren om goed met geld om te gaan, al is dat misschien meer iets voor de ouders.
Percentage opkomende markten zou je kunnen afleiden uit de marktcapitalisatie van de opkomende markten en ontwikkelde markten te pakken. Bijvoorbeeld uit de factsheets van MSCI. De MSCI World Index heeft per 30 november zo´n 40 triljoen dollar marktcapitalisatie, voor de MSCI Emerging Markets Index was dat zo´n 5,2 triljoen. Dus 5,2/45,2=11,5% zou het percentage in opkomende markten worden volgens marktcapitalisatie.
Hoop dat je hier wat aan hebt.
Groet, Mick
Ha Mick,
Met de kerstdagen in aantocht wil ik mijn 14-jarige nichtje haar eerste aandelen geven. Uiteraard, een passieve index. Ik wil echter ook dat er een educatief component aan zit. Een 1-in-alles fonds (VT of bij BND) is het makkelijkst, maar zit er ook aan te denken om bijv. 3 regio’s ETF te doen: VS, Europa en de rest van de wereld. Dan kan ze, parallel aan het economie lessen op school, hypothesen leren formuleren, ontwikkelingen in de gaten houden, etc.
Heb jij suggesties welke ETFs geschikt zijn? Bijv. 3 Vanguard ETFs die samen equivalent zijn aan VT?
Ik meen jou eens horen zeggen dat je een voorstander bent van financiële educatie. Ken jij toevallig goede boeken die hierover gaan? Mijn idee is om haar nu een aandelenportefeuille, vanaf haar 16de in overleg globale wijzigingen mag doorvoeren (bijv. ik wil meer weging aan EM, of duurzaam) en vanaf 18de meer zelfstandig controle. Echter, dit zijn maar wat intuïtieve ideeen. Geen idee op welke leeftijd kinderen wat aan kunnen. Wellicht dat ze in de VS voorlopen en wel pedagogische/didactische wijzers hebben voor financiële scholing van kinderen?
“sommige mensen beleggen niet aandurven, al is dat overigens ook niet erg. Niet voor iedereen is het risico van beleggen weggelegd”
Zeker. Dat heb je met ‘normaal’ beleggen natuurlijk ook. Wat mij echter verbaasde is dat sommigen ouders wel zelf (willen) beleggen, maar niet met geld van/voor hun 2 jarig kind.
Persoonlijk zou ik zeggen dat, los van het feit of het geld formeel op de naam van het kind staat, jij het geld in de praktijk bezit (box 3 vermogen) of i.i.g. beheert. Dus als je wel met eigen geld belegt en bepaalde risico’s durft te lopen, waarom dan niet met het geld van/voor je kind? Dat is immers juist een duidelijke horizon van 15 tot 20 jaar, in tegenstelling tot beleggingen die mensen vaak voor zich zelf doen.
Maar ja, zeker als het op kinderen aankomt zit er een sterk emotioneel aspect aan dat zich niet altijd laat vangen door ratio ;-). Misschien is het wel zo dat dit effect van ‘ik speculeer niet met geld dat niet van mij is’ versterkt wordt als niet jij het geld in het ‘kinderfonds’ stopt, maar de grootouders.
Overigens, als DeGiro en BND de voornaamste spelers op het gebied van kinderbeleggingen zijn (consumentenbond artikel doet dat wel vermoeden), dan is het aanbod behoorlijk schaars. Vreemd, je zou toch denken dat er een behoorlijk grote markt voor is. Immers, veel mensen willen wat vermogen opbouwen voor hun kinderen. Wat dat betreft lijkt NL soms nog maar in de kinderschoenen te staan op dit gebied i.v.t. de VS.
Hé Sam,
Ben het met je eens, in theorie is het vreemd dat mensen anders beleggen met geld dat ze voor een ander bestemd hebben dan met geld dat ze voor zichzelf wegzetten. Aan de andere kant ontnemen ze het kind wel de kans op een groter bedrag. Ook als je het doel belangrijker vindt, bijvoorbeeld omdat je een minimumbedrag in je hoofd hebt, zou je simpelweg minder risico met die beleggingen kunnen lopen.
Kan inderdaad zeker dat dat versterkt wordt wanneer anderen dat geld hebben ingelegd dan de ouders zelf, dan zal het helemaal voelen alsof je met het geld van anderen aan het beleggen bent. Zelf herken ik dit ook wel, aangezien ik met veel meer zorg met anderen praat over beleggingen dan dat ik over mijn eigen beleggingen nadenk (totaal niet dat ik met dat laatste laks ben overigens, maar denk dat dat wel wat zegt).
Beleggen voor je kind is mede door de redenen die we al besproken hebben inderdaad niet zo populair in Nederland, van nature zijn we ook al meer een land van spaarders in tegenstelling tot de meer ondernemende Amerikanen (die ook al voor hun eigen pensioen moeten beleggen meestal, voor kinderen hebben ze daar bijvoorbeeld ook fiscaal gefaciliteerde rekeningen). Kindspaarrekeningen vind je dan wel weer bij veel banken.
Vriendelijke groet,
Mick
Mooi onderwerp om te bespreken. Ik heb gemerkt dat dit inderdaad een vrij uniek doel is vanwege de emotionele aspecten die er voor veel mensen aan vast zit. Ter illustratie: de kinderen van mijn vriendin krijgen elke maand geld van de grootouders. Mijn vriendin belegt dit geld voor hen. Daarentegen sparen haar broers het geschonken geld dat hun kinderen krijgen. Dat beleggen vaak meer oplevert wordt dan heel tastbaar. Het ene kleinkind wiens ouder belegt heeft circa het dubbele opgebouwd dan zijn sparende neefjes en nichtjes.
En dat is nog halverwege de horizon (uiteraard kan het beeld omslaan in turbulente tijden). Bij wijze van spreken: het ene kleinkind kan “alleen maar” het collegegeld er later van betalen, de ander een dure buitenlandse studie. Toch moeten de broers er niet aan denken om risico’s te nemen met geld dat niet van hen is, maar voor hun kinderen. Ook al zouden ze wel beleggen met eigen geld. Hier zie je de unieke, persoonlijke kant, die bij beleggen voor kinderen mee speelt. Naar mijn idee meer dan ‘normaal’ beleggen (dat natuurlijk ook een persoonlijke kwestie is). Ouders hebben al snel het idee dat ze risico’s nemen met de toekomst van hun eigen kind. En dat ligt natuurlijk gevoelig.
Over het beheer: de broers vinden het erg belangrijk dat de rekening ook echt op de naam van de kinderen staat. Ik heb dat voor hen uitgezocht. Bij Lynx kan het niet. Je belegt het dan tot de 18de onder je eigen naam en zou het dan moeten overdragen. Bij Brand New Day kan je wel een kindertekening openen. De keuze aan fondsen is prima, maar wel betrekkelijk klein en tegen relatief hoge kosten. Het heeft wel als voordeel dat geschonken geld van (groot)ouders automatisch belegd wordt. Erg makkelijk dus. En vanaf de 18de krijgen de kinderen er volledig de beschikking over. Voor mensen die dat wat zorgelijk vinden: bij DeGiro kan je ook een kindertekening openen. Soort van. De rekening staat zowel op de naam van kind als die van ouder. Als het kind 18 wordt kan je bijvoorbeeld alleen een ‘read only’ inloggegevens geven, maar niet de (twee factor) inloggegevens om fondsen te verkopen. Wellicht dat dit juridisch niet helemaal mag. Je kind zou het het dan juridisch kunnen aanvechten gezien de en/of status van de rekening. Ik weet het niet. De kans daarop lijkt me echter wel alleen erg klein als je van te voren goede afspraken hebt gemaakt / verwachtingen hebt gecreëerd en verder een normale relatie hebt met je kind. Verder heb je bij DeGiro een grote keuze uit fondsen en lage kosten. Of ze ook een Custody account voor kinderen hebben, weet ik niet (denk het wel).
Hier is een interessante review van de Consumentenbond waarin deze twee brokers met elkaar vergeleken worden: https://www.consumentenbond.nl/spaarrekening/brand-new-day-kinderrekening
Mocht jij Mick, of lezers andere opties weten, dan hoor ik dat graag. Voor mijn vriendin is dit wel relevant om te weten 🙂
Ha Sam,
Dank voor je persoonlijke kijk en verhaal, interessant! Heel herkenbaar hoe sommige mensen beleggen niet aandurven, al is dat overigens ook niet erg. Niet voor iedereen is het risico van beleggen weggelegd, al zullen diegenen wel hun doelen moeten bijstellen of meer moeten sparen. Wat dat betreft is het pensioen via de werkgever in Nederland wel goed geregeld, op die manier wordt er vaak toch voor je belegd, ook al durf of wil je het zelf niet aan.
De opties die je noemt voor een kinderrekening zijn inderdaad bekend bij mij, zou niet zo snel betere opties weten. Een en/of custody account lijkt me zeker mogelijk. Juridisch staat het geld al vanaf het moment van schenken al op naam van het kind, op wat voor soort rekening je het dan ook hebt staan (makkelijker te bewijzen natuurlijk als het een rekening o.a. op naam van het kind betreft). Na de 18e verjaardag moet het kind inderdaad zelf beschikking over het geld krijgen. Toch blijft je punt over een normale relatie met je kind staan, dat lijkt me een eerste stap. Toch zijn er ook situaties waarbij je het geld liever sowieso niet op naam van het kind zou willen hebben, bijvoorbeeld bij verslavingen of handicaps (ook ivm uitkeringen).
Groet, Mick
Leuk stukje! Te meer omdat ik kinderen van 3 en 0 heb 🙂 Eerst maar eens zelf door met beleggen en over een x-aantal jaren ook voor de kids bezig.
Ha MMF,
Dank voor je reactie en het compliment! Mooi dat je het kon waarderen, hoop dat je er in de nabije toekomst wat aan hebt. Laat tegen die tijd zoals altijd gerust weten als je vragen hebt.
Groet, Mick